BRD vaccinatie, kan het uit? Leren van Belgisch Wit Blauwe...
Onze zuiderburen hebben vaker te maken met Belgisch Wit Blauwe (BWB) kalveren, hele stallen vol, met kalveren die zeer gevoelig zijn voor luchtwegaandoeningen. Vleeskalverdierenarts Pieter de Wolf van Dierenkliniek Venhei in België presenteerde een interessante casus tijdens een BRD-symposium voor dierenartsen, georganiseerd door Boehringer Ingelheim. Dit symposium ging over luchtwegaandoeningen, opbouw van immuniteit bij kalveren, het belang van vroege bescherming van jonge dieren en koppelimmuniteit en de rol van vaccinatie.
Kettingsysteem
Pieter gaf aan dat de speerpunten in België er op gericht zijn om het antibiotica gebruik te verminderen, het gedrag van de boer aan te passen, maar ook eens kritisch te kijken naar het zogenoemde kettingsysteem. Het kettingsysteem kent geen all-in all-out, elke week worden er nieuwe kalveren opgezet, dus op zo’n bedrijf zijn verschillende leeftijdsgroepen onder hetzelfde dak gehuisvest en is een continue toestroom van nieuwe dieren en de verwekkers die zij bij zich hebben. Dit draagt bij aan de noodzaak voor antibiotica behandelingen. Is dit systeem in de toekomst nog wel houdbaar?
Fundamentele problemen
Het bedrijf dat Pieter beschrijft kent een aantal fundamentele problemen; de stal is oud, er is maar 1 melkleiding, alleen de wettelijke maatregelen m.b.t. hygiëne worden toegepast en het ventilatiesysteem moet handmatig bediend worden. Elke week komen er 40 nieuwe BWB, en soms wat zwartbonte kalveren, binnen. Er zijn permanent hoestproblemen en het antibioticagebruik is hoog. Pieter en de veehouder stelden als doel om de diergezondheid te verbeteren, de longproblemen en sterfte te reduceren en het antibioticagebruik omlaag te brengen. Dit moest ook gepaard gaan met een mentaliteitswijziging van de veehouder, om niet standaard meer met antibiotica te behandelen.
Plan van aanpak
De dierenarts stelde een vaccinatieprotocol op tegen de meest voorkomende bacteriële en virale pathogenen. Daarnaast werd het bedrijf intensief begeleid door de dierenarts om de veehouder te ondersteunen met de verandering van zijn “behandelgedrag”. Ook werden zieke dieren bemonsterd en werd er autopsie gedaan op gestorven dieren. Er werd afgesproken om het effect van het plan van aanpak te evalueren door te vergelijken met de twee voorgaande rondes. Dat is best lastig aangezien er verschillen zijn tussen de rondes onderling qua kalveren, het klimaat en de aanwezige ziekteverwekkers. Er was afgesproken om de kalveren op de dag van aankomst in de neus te vaccineren met Bovalto Respi Intranasal (Boehringer Ingelheim), een levend pinkengriep (BRSV) en parainfluenza virus (PI3) vaccin. Na 3 à 4 weken werden de kalveren geënt met een geïnactiveerd vaccin Bovalto Respi 3, dat naast BRSV en PI3 ook Mannheimia haemolytica bevat. Na 3 weken werd deze enting nog een keer herhaald. Vanaf deze enting zijn de dieren voor 6 maanden beschermd.
Opzienbarende resultaten
Het sterftecijfer tussen de gevaccineerde ronde en de vorige ronde in 2018 was niet verschillend. Echter in vergelijking met de ronde in 2017 was er een daling van de sterfte van 39,4% in de gevaccineerde ronde. Dat zijn 25 minder uitgevallen dieren op een ronde van 721 dieren. Het antibiotica gebruik in de gevaccineerde ronde liet een daling zien van 29% ten opzichte van beide vorige rondes. Opvallend was ook de verschuiving van koppelbehandeling (oraal) naar individuele behandelingen per injectie. Ondanks een stijging van 32% van de behandelingen per injectie gaat het totale antibiotica gebruik aanzienlijk omlaag. Technische resultaten zoals geslacht gewicht en groei per dag, gecorrigeerd voor het aandeel zwartbonte kalveren per ronde waren niet verschillend.
Wat mag het kosten?
De combinatie van de BRD-vaccinatie en de intensieve begeleiding door de dierenarts heeft effect op vermindering van het totale antibiotica gebruik en de sterfte op dit kalverbedrijf. Daarnaast veranderde ook de mindset van de veehouder om dieren eerder individueel te behandelen. Het blijft lastig om de kosten van vaccinatie en de dierenarts te kunnen compenseren met minder antibiotica gebruik, met vergelijkbare technische resultaten. Het sommetje wordt wel anders als de sterfte lager wordt, want de kosten voor een opgelegd BWB-kalf en het aantal dagen dat een dier gevoerd is en toch niet de eindstreep haalt, kunnen aardig oplopen. Daarnaast kan er toch ook een waarde toegekend worden aan een goede gezondheid en welzijn van dieren en een verantwoorde manier van voedselproductie?
